Рамазон 2018 тавими збекистон тошкент — збекистон

Рамазон 2018 та? вими? збекистон (тошкент) — Ўзбекистон
Рўза тутиш (о? из ёпиш) дуоси Навайту ан асума совма шахри рамазона минал фажри илал ма? риби, холисан лиллахи таъала. Аллоху акбар. (Маъноси: Рамазон ойининг рўзасини субхдан то кун ботгунча тутмо? ни ният? илдим. Холис Аллох учун. Аллох буюкдир.) Ифторлик (о? из очиш) дуоси Аллохумма лака сумту ва бика аманту ва аълайка таваккалту ва аъла риз? ика афтарту, фа? фирли йа? оффарума? оддамту ва ма аххорту бирохматика йа архамар рохимийн, Аллоху акбар. (Маъноси: Эй Аллох, ушбу Рўзамни Сен учун тутдим ва Сенга иймон келтирдим ва Сенга тавакал? илдим, ва берган риз? инг билан ифтор? илдим. Эй гунохларни афв? илгувчи Зот, менинг аввалги ва кейинги гунохларимни ма? фират? илгил.) Тошкент ша ? ри учун Рамазон 2018 та? вими
Тошкентдан бош? а шахарлардаги ва? тлар фар? и (минут)
Аввал : Чимкент(1), Конибодом (6),?ў? он (6), Жамбул (7), Наманган (9), Фар? она (11), Мар? илон (8), Андижон (13), Ўш (15), Жалолобод (16), Бишкек (22), Олма-ота (21).
Кейин : Бекобод (2), Туркистон (3), Жиззах (6), Гулистон (8). Денов (7), Жонбой (7), Самар? анд (10), Шахрисабз (11), Катта? ўр? он (12),?арши (9), Нурота (12), Навоий (18), Бухоро (21), Хива (36)
Рўзани бузувчи амаллар ха? ида
?айз ва нифосдан бош? а нарсаларда? уйидаги уч шартдан бири топилса, рўза бузилади: 1) Агар киши ўша нарса рўзасини бузишини билса; 2) Рўзадор экани ёдида бўлса, эсидан чиккан бўлмаса; 3) Агар у ўзининг хохиши билан,?еч? андай мажбурлашсиз ва заруратсиз? илса. Рўзани бузадиган амаллар ичида бўшанишга оидлари бўлади улар: жинсий ало? а,?айт? илиш,?айз кўриш ва? он олдириш. Улардан? абул? илишга оидлари бор улар: ейиш ва ичиш кабилар. (Мажмуул фатава) (42) Рўзани бузадиган нарсалардан еб-ичиш ўрнига ўтадиганлари бор, улар? аторига сую? дорилар, таблетка, ози? лантирувчи укол (глюкоза каби),?он? уйиш ва? он алмаштириш. Аммо еб-ичиш ўрнига ўтмайдиган пенциллин, инсулин, тетиклаштирувчи ва эмлаш уколлари хох мускулларга ва хох? он томирларга бўлсин рўзага зарар? илмайди. (Ибн Иброхим фатволаридан) биро?, бу уколларнинг? аммасини кеч? урунда олиш яхширо? дир. Тозалаш учун? онни чи? аришга сўнгра унга баъзи кимёвий моддалар ёки ози? лантирувчи тузлар ёки ширинликлар каби нарсалар? ўшилгандан кейин уни? айта? уйишни талаб? иладиган буйракни ювиш каби амаллар рўзани бузади. (Фатава аллажна аддаима) Рожих? авлларда Клизма, кўзга ва? уло??а дори томдириш, тишни олдириш ва яраларга дори? ўйиш рўзани бузмайди. (Фатава Ибн Таймийя) Астма (нафас? исиши) учун? ўлланиладиган балонча рўзани бузмайди. Чунки, у таом эмас, балки ўпкага юбориладиган газ, холос.?олаверса унга касалнинг? ар доим эътиёжи бор. Анализ (та? лил? илиш) учун? он олдириш рўзани бузмайди, унга эхтиёж бўлгани учун уни кечирилади. (Фатава аддаъва. Ибн Боз)?ар? ара? илинадиган дорини ютиб юбормаса рўзани бузмайди. Агар бирон киши тишини даволатиб, ковагини тўлдир? изса ва дорининг таъмини томо? ида сезса, бу унинг рўзасини бузмайди. (Ибн Боз ро? имахулло? нинг о? заки фатволаридан)?уйидаги ишлар рўзани бузмайди: 1)?уло??а, кўзга ва бурунга томдириладиган ёки пуркаладиган дорилардан фойдаланилганда димо??а келадиган нарсани ютиб юбормаслик шарти билан фойдаланиш. 2) Ангина стенокардия (юрак? исиши) ва бош? аларни даволаш учун тил остига? ўйиладиган таблеткалардан томо??а келадиган нарсани ютиб юбормаслик шарти билан фойдаланиш. 3) Аёлларнинг жинсий аъзоларига тиббий кўрик ёки даволаниш учун жаррохлик асбобларини (пессари, доуче, скопни) ёки бармо? ларини солиб кўриш. 4) Бачадонни кўриш учун скоп ёки интра утерин асбобига ўхшаш нарсаларни солиш. 5) Аёлнинг ёки эркакнинг анал тешигига ташхис? ўйиш, тиббий ма? садда катетер трубаси каби асбобларни солиш. 6) Томо??а келган нарсани ютиб юбормаслик шарти билан тишни пломба? илдириш, олдириш, мисвок ёки тиш пастаси билан тозалаш. 7) Томо??а келган нарсани ютиб юбормаслик шарти билан о? изни чайиш,?ар? ара? илиш ёки о? из? а сепиладиган дорилардан фойдаланиш. 8) Тери остига, мускул ёки томирга ози? лантирувчи бўлмаган уколлар олиш. 9) Кислород бериш. 10) Наркоз газларини хидлатиш, агар ундан таш? ари ози? лантирувчи сую? ликлар берилмаса. 11) Теридан сўрилиб кирадиган кремлар,?ар хил суриладиган дорилар ва пластырларни истеъмол? илиш. 12) Ошкозонни текшириш ёки даволаш учун найча ютиш. 13) Юрак ичини текшириш ёки суратга олиш учун артерия? он томирларига ингичка найчани киритиш. Киши рамазонда бирон узрсиз очи? дан-очик еб-ичса, гуно? кабира? илган бўлади. У тавба? илиши ва ўша кун учун бош? а рўза тутиб бериши шарт. Агар рўзасини аро? каби? аром нарса билан бузса, бу яна? ам ёмонро? гуно? дир. Нима бўлган та? дирда? ам у ихлос билан тавба? илиши ва кўп нафл рўза тутиш каби нафл ибодатлар? илиши шарт. Шояд фарз амалларининг бирор камчилигини тўлдирса ва Алло? таоло тавбасини? абул? илса. 44) «Агар у эсида йў? еса ёки ичса, рўзасини охиригача (ифторгача) етказсин. Уни едириб ичирган Алло? дир» (Имом Бухорий ривояти). Бош? а бир ривоятда: «У ўша куннинг? азосини тутиб бермайди ва каффорот? ам тўламайди» — дейилган. Агар киши бирор одамни эсида йў? еяётганини кўриб? олса, унга эслатиб кўйсин. Чунки, «… Яхшилик ва та? во йўлида? амкорлик? илингиз» (Моида: 2) оятининг ва Расулулло? саллАлло? у алай? и ва салламнинг «Агар унутсам эслатинглар» — деб мар? амат? илган? адиснинг умумий маъноси шунга далолат? илади. (Ибн Усаймин. Мажалису шахри рамазон) 45) Хаёти хавф остида? олган кишининг хаётин и са? лаб? олиш максадида рўзасини очишга мажбур бўлган кишилар рўзаларини бузишлари мумкин ва? айта тутиб? ўядилар. Мас: чўкаётган кишини? уткариш ёки ўт ўчириш. 46) Агар рўза тутиш фарз бўлган киши рамазоннинг кундузида ўз хохиши билан? асддан жинсий ало? а?илса, икки аъзо бир-бирига кўшилса ва эркак олатининг боши аёлнинг олд ёки орка тешигига (бу амал? атти??аромлардан) кирса маний келиш ёки келмасидан? атъий назар, унинг рўзаси бузилади. У тавба? илиши ва ўша куннинг рўзасини етказиши ва кейин? азосини тутиб бериши шарт. Унга о? ир каффоротни адо этиши лозим. Чунки, Абу Хурайра розияллоху анху ривоят? илган? адиси шариф шунга буюради: «Биз Расулулло? саллАлло? у алай? и ва саллам билан ўтирганимизда бир киши келди ва — «Эй Расулулло?, халок бўлдим!» — деди. — Расулулло? саллАлло? у алай? и ва саллам унга: «Сенга нима бўлди?» — дедилар. — У: «Рўзалигимда аёлим билан жинсий ало? а?илиб? ўйдим» — Расулулло? саллАлло? у алай? и ва саллам: «Озод? илиш учун? улинг борми?» — У: «Йў?» — Расулулло? саллАлло? у алай? и ва саллам: «Икки ой кетма-кет рўза тута оласанми?» — У: «Йў?» — Расулулло? саллАлло? у алай? и ва саллам: «Олтмишта мискинни тўйдира оладиган нарсанг борми?» — У: «Йў?» деди…… (Имом Бухорий ривояти). Зино, баччавозлик ва хайвон билан жинсий ало? а?илганларга? ам шу? укм тааллукли. Агар киши рамазоннинг бир неча кунида бир неча марта жинсий ало? а?илган бўлса,?ар бир куни учун алохида-алохида каффорат тўлайди ва албатта? ар бир куни учун? азосини тутади. Каффорот тўлашнинг фарз эканини билмаслиги узр хисобланмайди. (Фатава аллажна аддаима) 47) Агар киши аёли билан жимо? илишни хохласа ва аввал рўзасини бирон нарса еб очса, унинг гуно? и яна? ам? атти? лашади. Чунки, у рамазоннинг? урматини икки бор топтаган? исобланади. Бу? олатда унинг каффорат тўлаши таъкидлиро? дир. Унинг? илган бу хийласи унинг бошига балодир. Унга? атти? тавба? илиши шарт. (Мажмуул фатава) 48) Агар киши ўзини тутиб тура олишига ишонса, аёлини ёки чўрисини ўпиши,?учо? лаши, (шахват билан)?араши ва ушлаши мумкин. Чунки, са? и?айнда Оиша розияллоху анходан Расулулло? саллАлло? у алай? и ва салламнинг рўзадор холларида? ам аёлларини ўпгани ва? учо? лаганлари ривоят? илинган. Аммо Расулулло? саллАлло? у алай? и ва саллам ўзларини? амиша тўхтата олганлар. «Мен учун аёлидан узо? лашади» — дейилган? адиси? удсийдан тушуниладиган маъно жинсий ало? адир. Аммо кишининг шахвати кучли бўлса ва ўзини бош? ара олмаса, унга аёлини ўпиши ёки? учоклаши мумкин эмас. Чунки, бу рўзасини бузиб? ўйишига сабаб бўлиши мумкин. Яъний маний келиши ёки жинсий ало? а?илишдан ўзини тўхтатиб колиши ани? эмас. Алло? таоло? адис? удсийда: «Мен учун шахватдан юз ўгиради» — деган. Шаръий? оидада «?аромга олиб борувчи? ар? андай нарса? аромдир». 49) Агар киши жинсий ало? а?илаётган пайтда субх кириб? олса, жинсий ало? ани тўхтатиши лозим. У олатини чикариб олганидан сўнг маний келса, рўзаси бузилмаган бўлади. Аммо субх кирганидан кейин? ам жинсий ало? ани давом эттирса рўзаси бузилади ва у тавба? илиши, рўзасини бош? а тутиб бериши ва каффорат тўлаши шарт. 50) Бир киши жунуб? олатида тонг оттириши рўзасини бузмайди. У (аёл ёки эр киши бўлсин) — жанобат,?айз ёки нифос? олатида бўлсин —?усл? илишни субхдан кейинги ва? тга? олдириши мумкин. Аммо намозини ўз ва? тида ў? иши учун тезрок? усл? илгани яхшидир. 51) Агар ухлаётган киши жунуб бўлиб? олса, рўзаси бузилмаслигига уламолар ижмо? илганлар.?услни кейинга? олдиришининг зарари йў?. Аммо намозни ўз ва? тида ў? иши ва фаришталар унга я? инрок келиши учун тезрок? усл? илгани яхшидир. 52) Агар киши рамазон кундузида аёлига тегиниш, шахват билан? араш каби тийилиши керак бўлган нарсалар туфайли маний тўкса, Алло? га тавба? илиши ва куннинг? олган кисмида? ам рўзасини давом эттириши керак. Шу билан бирга ўша куннинг? азосини тутиб беради. Агар у маний чи? аришни бошласа ва олатидан маний чи? ишидан олдин тўхтатса, бу иши учун тавба? илиши керак, бу куннинг? азосини тутмайди, чунки ундан маний чи? мади. Рўзадор киши шахватини кўзловчи? ар бир нарсадан ўзини узо? са? лаши ва хаёлига келган ёмон ўйларни тарк? илиши керак. Мазийнинг келиши рўзани бузмайди.?еч? андай шахватсиз сийдикдан кейин келадиган шилмшик суюклик, яъни, вадий рўзани бузмайди ва? усл? илишни? ам та? озо? илмайди. Аммо истинжо ва тахорат? илиши керак. (Фатава аллажна аддаима) 53) «Кимки? астдан? айт? илмаса, рўзасини? азо? илмайди. Аммо? асддан ? айт? илган одам рўзасининг? азосини тутиб бериши керак» (Имом Термизий ривояти). Бармо? ини о? зига ти? иб, ош? озонини босиб,?айт? илдирувчи бадбўй бирон нарсани хидлаш ёки унга? араш билан кўнгил айнийдиган нарсага? араб туриш билан? айт? илса, рўзасининг? азосини тутиб бериши шарт. Агар кишининг кўнгли айниса ва ўз-ўзидан? айт? илиши? айтиб кетса, рўзаси бузилмайди. Чунки, бу унинг ихтиёридан таш? ари нарсадир. Агар уни ўзи (мажбурлаб)?айтарса, рўзаси очилади. Агар кишининг кўнгли айниса, уни? айтармасин. Чунки, бу унга зарар? илиши мумкин. (Мажалису шахри рамазон). Агар киши тишлари орасидаги? олди? ни бе? асд ютиб юборса ёки у ажратиб ва туфлаб юбориб бўлмайдиган даражада оз бўлса, бу сўлак каби саналади ва рўзасини бузмайди. Агар у туфлаб юбориладиган даражада кўп бўлса, туфлаб юборсин.?асддан ютиб юборса, рўзаси бузилади. (Алму? ний). Чайналадиган резинка (жевателная резинка, махаллий тил билан жевачка) дан бирор нарса ажралиб чикса, таъми ёки ширинлиги бўлса уни чайнаш? аром. Агар ундан бирор нарса хал? умга етиб борса, рўзани бузади. Агар киши о? зини чай? аса ва сувни таш? арига туфлаб юборса, о? изда колган намликнинг зарари йў?, Чунки, у са? ланиш мумкин бўлмаган нарсадир. Агар бурнидан? он келса, бу унинг иродасидан таш? ари нарса бўлгани учун унинг рўзасини бузмайди. (Фатава аллажна аддаима). Агар унинг милкида яраси бўлса ёки мисвок ишлатганда тиши? онаса,?онни ютиб юбориш мумкин эмас. Балки туфлаб ташлаш керак. Агар унинг иродасисиз? он хал? умига етиб борса бунинг зарари йў?. Шунингдек? усу? и унинг иродасисиз? айтиб кетса, рўзасини бузмайди. Бурнидан келадиган миши? ни ёки йўтал сабабли чи? адиган бал? амни о? зига етишидан олдин ютиб юборса, рўза бузилмайди. Чунки, бу иложсиз муаммодир. У о? изга ўтгандан кейин ютиб юборилса, рўзани бузади. Аммо? асд ва иродасиз о? зига келгач ютиб юборса бунинг зарари йў?. (Фатава аллажна аддаима). Сув тозаланадиган жойларда ишловчилар сувнинг бугидан нафас олсалар бу уларнинг рўзаларига зарар? илмайди. Бехожат таомдан тотиб кўриш, унда рўзанинг очилиш хавфи бўлгани учун макрухдир. Хожатли? олатларга онанинг боласига ов? ат чайнаб бериши киради, агар у бундан бош? а иложини топмаса. Яна ов? атни пишганини билиш учун ундан тотиб кўриш ва бирор нарсани сотиб олаётганда ундан тотиб кўриш (албатта тотилган нарсани туфлаб юборилади) бу Ибн Аббос розияллоху анхудан ривоят? илинган. «Сирка ёки сотиб олмо? чи бўлган нарсадан тотиб кўришнинг зарари йў?» (Ирваул галил). 54) Рўзадорга кун бўйи, хўл бўлса? ам мисво? тутиши суннат. Рўзадор мисвок ишлатганда унинг аччи? таъмини о? зида топса ва уни ютиб юборса? амда у мисвокни о? зидан чи? арса, унда сўлагидан бўлса сўнгра уни яна о? зига солса ва сўлагини ютса, унинг рўзаси бузилмайди. (Алфатава ассаъдийя). Унда эрийдиган моддаси бўлган яшил мисвак ёки лимон ва ялпиз таъми кўшилган мисваклардан са? ланиш керак. О? зида колган мисвак кипикларини туфлаб ташласин, агар уларни бе? асд ютиб юборса зарари йў?. 55) Агар рўзадорга жарохат етса, бурни? онаса ёки о? зига фав? улодда сув ёки бензин кетса, рўзаси бузилмайди. Агар унинг о? зига фав? улодда чанг, тутун ёки пашша кирса? ам рўзаси бузилмайди. Сўлак, тупук, уннинг элаган пайтдаги чанги ёки кўча чанги каби, киши беихтиёр ютиб юбориши мумкин бўлган нарсалар рўзани бузмайди. Агар тупугини о? зида тўпласа кейин уни? асддан ютиб юборса? ам рўзаси бузилмайди. Агар кўз ёши димокка етиб борса, сочига ёки мўйлабига ё? ёки хина чапласа ва унинг таъмини димогида хис? илса, рўзаси очилмайди. Хина, сурма ва ё??ўйиш рўзани бузмайди. (Мажмуул фатава). Терини юмшатадиган ва яхшилайдиган кремлар? ам шу кабидир. Шунингдек хушбўйлик хидлаш, атир суриш ва хушбўй ё? ларни суриш рўзани бузмайди. Тутатиладиган хушбўйлардан чу? ур нафас олиб хидламаслик шарти билан фойдаланиш мумкин. Кундузи тиш пастасидан фойдаланмаган яхши, чунки унинг кучли сингиш хусусияти бор. (Мажалису шахри рамазон). 56) Эхтиёт ну? тайи назаридан рўзадор хижома? илдирмагани яхши. Бу жуда ихтилофли масала. Ибн Таймийя? он олувчи эмас? он олдирувчининг рўзаси очилади деган? авлни ихтиёр? илган. 57) Чекиш рўзани бузади ва бу рўзани очиш учун узрли сабаб хисобланмайди. Маъсият? андай? илиб узр хисобланиши мумкин?! 58) Сал? инланиш ма? садида сувга тушиш ёки нам латтага ўраниш рўзани бузмайди. Чан? о? ёки исси? сабабли бошидан сув куйиши мумкин, о? зига сув кириб рўзаси очилиб кетиш эхтимоли бўлгани учун чўмилиш макрух. Агар кишининг хизмат амали сувга шўн? иш бўлса ёки сувга шўн? ишни талаб? илса, о? зига сув кириб кетишидан саломат бўлса, у ? олда зарари йў?. 59) Агар киши? али субх бўлгани йў? деб еб ичса ёки жинсий ало? а?илсаю, кейин алла? ачон субх кирганидан хабар топса,?еч? андай зарари бўлмайди. Чунки, оятда очик равшан? илиб, бу нарсаларни то субх кирганига ишонч хосил килгунича давом эттиришга ру? сат берилган. Ибн Аббосдан са? и? иснод билан: «Алло? субх кирганига? еч? андай шубхангиз колмагунича еб ичишингизга ру? сат берган» (Абдурраззок ривояти). Ибн Таймийя? ам шу кавлни танлаган. 60) Агар киши? уёш алла? ачон ботиб бўлган деб ўйлаб,?уёш ботишидан олдин рўзасини очиб кўйса, кўпчилик уламоларнинг сўзларига кўра бу куннинг рўзасининг? азосини тутиб беради. Бунга далил: ани? нарса шубха билан зойил бўлмайди. Ибн Таймийя бу? олатда? азо тутиб беришга хожат йў? деган. 61) Агар субх кирсаю кишининг о? зида ов? ат ёки ичимлик бўлса, кўпчилик уламоларнинг сўзларига кўра у о? зидагини туфлаб юборади ва унинг рўзаси бузилмайди. Рўзадор эсида йў? еб-ичиб кўйса ва дархол о? зидагини туфлаб ташлашлиги ю? оридаги? укм билан бир хилдир.
Манбаъ: “Рўзага оид 70 масала”, Му? аммад Солих ал Мунажжид
Комментарии 0