Tezkor-qidiruv faoliyati tugrisida — ozbekiston
Tezkor-qidiruv faoliyati tugrisida — o’zbekiston
Qonunchilik palatasi tomonidan 2012 yil 7 noyabrda qabul qilingan
Senat tomonidan 2012 yil 5 dekabrda maqullangan
1-bob. Umumiy qoidalar
1-modda. Ushbu Qonunning maqsadi
Ushbu Qonunning maqsadi tezkor-qidiruv faoliyati sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat.
2-modda. Tezkor-qidiruv faoliyati tugrisidagi qonun hujjatlari
Tezkor-qidiruv faoliyati tugrisidagi qonun hujjatlari ushbu Qonun va boshqa qonun hujjatlaridan iboratdir.
3-modda. Tezkor-qidiruv faoliyati tushunchasi
Tezkor-qidiruv faoliyati ushbu Qonun bilan makhsus vakolat berilgan davlat organlarining tezkor bulinmalari (bundan buyon matnda tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar deb yuritiladi) tomonidan tezkor-qidiruv tadbirlari utkazish orqali amalga oshiriladigan faoliyat turidir.
4-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatining asosiy vazifalari
Tezkor-qidiruv faoliyatining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari, yuridik va jismoniy shakhslarning mol-mulki himoya qilinishini, shakhs, jamiyat va davlat khavfsizligini taminlash;
jinoyatlarning oldini olish, ularni aniqlash, ularga barham berish va ularni fosh etish, shuningdek jinoyatlarni tayyorlash va sodir etishga dakhldor shakhslarni aniqlash hamda topish;
surishtiruv, tergov organlaridan va suddan yashirinib yurgan, jinoiy jazodan buyin tovlayotgan shakhslarni, bedarak yuqolgan shakhslar va qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda boshqa shakhslarni qidirishni amalga oshirish, shuningdek tanib olinmagan murdalarning shakhsini aniqlash;
shakhs, jamiyat va davlat khavfsizligiga tahdid solayotgan shakhslar, hodisalar, harakatlar (harakatsizlik) haqida akhborot tuplash.
5-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatining asosiy prinsiplari
Tezkor-qidiruv faoliyatining asosiy prinsiplari qonuniylik, inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari ustuvorligi, konspirasiyadan, oshkora va nooshkora usullar uygunligidan iborat.
6-modda. Qonuniylik prinsipi
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar hamda ularning khodimlari Uzbekiston Respublikasi Konstitusiyasi, ushbu Qonun va boshqa qonun hujjatlari talablariga aniq rioya qilishi va ularni bajarishi shart.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshirishda qonun hujjatlariga aniq rioya qilishdan hamda ularni ijro etishdan chekinish qonuniylikni buzish hisoblanadi va belgilangan javobgarlikka sabab buladi.
7-modda. Inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari ustuvorligi prinsipi
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar hamda ularning khodimlari tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishda inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlariga rioya etishi shart.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar hamda ularning khodimlari tomonidan inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari buzilgan taqdirda, mazkur organlar hamda ularning rahbarlari ushbu huquqlar, erkinliklar va qonuniy manfaatlarni tiklash, etkazilgan zararning urnini qoplash hamda aybdorlarni belgilangan tartibda javobgarlikka tortish choralarini kurishi shart.
Tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazish natijasida olingan, jinoyat yoki boshqa huquqbuzarlik sodir etish bilan bogliq bulmagan akhborotdan inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini cheklash uchun foydalanilishi mumkin emas.
Hech kim qiynoqqa solinishi, zuravonlikka, shafqatsiz yoki inson shani va qadr-qimmatini kamsituvchi boshqa tarzdagi tazyiqqa duchor etilishi mumkin emas.
Insonning shakhsiy hayoti holatlariga oid malumotlarning oshkor etilishiga olib keladigan, uning hayotini, sogligini khavf ostiga quyadigan, shani va qadr-qimmatini kamsitadigan harakatlarni amalga oshirish taqiqlanadi.
8-modda. Konspirasiya prinsipi
Tezkor-qidiruv faoliyati konspirasiya prinsipiga rioya etilgan holda, yani tezkor-qidiruv tadbirlari utkazishning, tezkor-qidiruv khususiyatiga ega akhborotni olish, rasmiylashtirish, saqlash va undan foydalanishning, shuningdek tezkor-khizmat khususiyatiga ega hujjatlar bilan ishlash qoidalarining alohida tartibi belgilangan holda amalga oshiriladi.
9-modda. Oshkora va nooshkora usullar uygunligi prinsipi
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar oshkora va nooshkora usullardan foydalanadi, bunday usullarning alohida khususiyati ushbu faoliyatning shart-sharoitlari bilan belgilanadi.
2-bob. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar, ularning huquqiy maqomi
10-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar
Uzbekiston Respublikasining hududida tezkor-qidiruv faoliyatini:
Uzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligining;
Uzbekiston Respublikasi Milliy khavfsizlik khizmatining;
Uzbekiston Respublikasi Davlat bojkhona qumitasining;
Oldingi tahrirga qarang.
Uzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Soliq, valyutaga oid jinoyatlarga va jinoiy daromadlarni legallashtirishga qarshi kurashish departamentining;
Uzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi huzuridagi Majburiy ijro byurosining organlari amalga oshiradi.
Shuningdek, qarang: Uzbekiston Respublikasi Jinoyat-Prosessual kodeksi 339-moddasining ikkinchi qismi.
(10-moddaning birinchi qismi beshinchi khatboshisi Uzbekiston Respublikasining 2017 yil 16 oktyabrdagi URQ-448-sonli Qonuniga asosan beshinchi va oltinchi khatboshilarga almashtirilgan — Qonun hujjatlari malumotlari milliy bazasi, 2017 y.)
Boshqa davlat organlari, shuningdek yuridik va jismoniy shakhslar tomonidan tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshirish taqiqlanadi.
11-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning vakolatlarini chegaralash
Oldingi tahrirga qarang.
Surishtiruv va tergov organlari ish yurituvida bulgan jinoyat ishlari buyicha tezkor-qidiruv tadbirlari tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar tomonidan Uzbekiston Respublikasi Jinoyat-prosessual kodeksining 43 va 461-boblarida nazarda tutilgan tergovga tegishlilikka muvofiq utkaziladi.
(11-moddaning birinchi qismi Uzbekiston Respublikasining 2017 yil 6 sentyabrdagi URQ-442-sonli Qonuni tahririda — UR QHT, 2017 y., 36-son, 943-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
Prokuratura organlari hamda tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar toifasiga kirmaydigan surishtiruv va dastlabki tergov organlari ish yurituvida bulgan jinoyat ishlari buyicha tezkor-qidiruv tadbirlari tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar tomonidan surishtiruvchining, tergovchining yozma topshirigi, prokurorning kursatmasi va topshirigi asosida utkaziladi.
(11-moddaning ikkinchi qismi Uzbekiston Respublikasining 2017 yil 6 sentyabrdagi URQ-442-sonli Qonuni tahririda — UR QHT, 2017 y., 36-son, 943-modda)
Ushbu Qonunning 15-moddasida kursatilgan asoslar mavjud bulganda, tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar tezkor-qidiruv tadbirlarini qonun hujjatlariga muvofiq utkazadi.
Qarang: mazkur Qonunning 3-bobi («Tezkor-qidiruv tadbirlarining turlari va ularni utkazish tartibi»).
12-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning huquqlari
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar:
ushbu Qonunning 14-moddasida nazarda tutilgan tezkor-qidiruv tadbirlarini oshkora va nooshkora utkazish;
makhfiylik asosida kumaklashish istagini bildirgan shakhslar bilan pulli yoki bepul hamkorlik urnatish;
yuridik yoki jismoniy shakhslarning roziligi bilan ularga tegishli khizmat joylari va turar joylardan, transport vositalari va boshqa mol-mulkdan foydalanish;
uz zimmalariga yuklatilgan vazifalarni hal etish uchun makhsus bilimlarga ega bulgan mutakhassislar yordamidan foydalanish;
video — va audioyozuv, kino — va fotosuratga olish vositalarini, shuningdek insonning hayoti va sogligi, yuridik va jismoniy shakhslarning mol-mulki, atrof-muhit uchun khavfsiz boshqa tekhnika vositalarini qullash;
tezkor-qidiruv uchun muljallangan akhborot tizimlarini yaratish va ulardan foydalanish huquqiga ega.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega bulishi mumkin.
13-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning majburiyatlari
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar:
uz vakolatlari doirasida inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini, yuridik va jismoniy shakhslarning mol-mulkini himoya qilish, shuningdek shakhs, jamiyat va davlat khavfsizligini taminlash yuzasidan barcha zarur choralarni kurishi;
jinoyatlarning oldini olish, ularni aniqlash, ularga barham berish va ularni fosh etish, shuningdek jinoyatlarni tayyorlash va sodir etishga dakhldor bulgan shakhslarni aniqlash hamda topish choralarini kurishi;
surishtiruv, tergov organlaridan va suddan yashirinib yurgan, jinoiy jazodan buyin tovlayotgan shakhslarni, bedarak yuqolgan shakhslar va qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda boshqa shakhslarni qidirishga, shuningdek tanib olinmagan murdalarning shakhsini aniqlashga doir ishlarni tashkil etishi;
tezkor-qidiruv tadbirlari utkazish tugrisidagi surishtiruv, tergov organlarining yozma topshiriqlarini, prokurorning kursatmalari va topshiriqlarini bajarish buyicha barcha zarur choralarni kurishi;
tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshirishda konspirasiya prinsipiga rioya etishi;
fuqarolarning shakhsiy hayotiga tegishli, shani va qadr-qimmatiga dakhldor malumotlarni ularning roziligisiz oshkor etmasligi;
tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishda fuqarolarning hayoti va sogligi, yuridik va jismoniy shakhslarning mol-mulki khavfsizligini taminlashi;
tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishda atrof-muhit khavfsizligini taminlashi;
uz khodimlarining hamda tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga kumaklashayotgan shakhslarning, shuningdek ular oila azolarining khavfsizligini, ularning mol-mulkini jinoiy tajovuzlardan himoya qilishni taminlashi;
mazkur organlar vakolatiga taalluqli, uzlariga malum bulib qolgan jinoiy faoliyat faktlari tugrisida bir-birini khabardor qilishi hamda zimmalariga yuklatilgan vazifalarni bajarishda bir-biriga zarur yordam kursatishi;
uz zimmalariga yuklatilgan vazifalarni bajarishda tezkor-qidiruv faoliyatining mavjud kuch va vositalarini samarali qullashi shart.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar zimmasida qonun hujjatlariga muvofiq boshqa majburiyatlar ham bulishi mumkin.
3-bob. Tezkor-qidiruv tadbirlarining turlari va ularni utkazish tartibi
14-modda. Tezkor-qidiruv tadbirlarining turlari
Oldingi tahrirga qarang.
Tezkor-qidiruv tadbirlarining turlari quyidagilardan iborat:
surov — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish uchun ahamiyatga ega bulgan jismoniy va yuridik shakhslar, faktlar va holatlar tugrisidagi malumotlarni bilgan yoki bilishi mumkin bulgan shakhs bilan bevosita muloqotda bulish jarayonida akhborot olishdan iborat bulgan tadbir;
malumotlar tuplash — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish uchun hujjatlarni, materiallarni, malumotlar bazalarini urganish, shuningdek surovnomalar yuborish orqali jismoniy va yuridik shakhslar, faktlar va holatlar haqida ahamiyatga ega bulgan akhborot olishga qaratilgan tadbir;
qiyosiy tekshiruv uchun namunalar yigish — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish maqsadida moddiy obektlarni kelgusida qiyosiy tekshirish uchun olishdan iborat bulgan tadbir;
tekshirish uchun kharid qilish — yuridik yoki jismoniy shakhslardan tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish uchun ahamiyatga ega bulgan tovarlarni yoki khizmatlarni haq evaziga kharid qilishdan iborat bulgan tadbir;
nazorat ostida olish — yolgondan bitim tuzishdan, yani qonun hujjatlari buzilishi faktini aniqlash va hujjatlashtirish uchun tovarlarni, valyuta qimmatliklarini, moddalarni hamda boshqa predmetlarni istemol qilish yoki sotish maqsadini kuzlamasdan olishdan iborat bulgan tadbir;
predmetlarni va hujjatlarni tekshirish — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish maqsadida predmetlarni va hujjatlarni urganish uchun zarur ilmiy, tekhnikaviy va boshqa makhsus bilimlarga ega bulgan mutakhassislarni jalb etgan holda utkaziladigan tadbir;
tezkor kuzatuv — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish uchun ahamiyatga ega bulgan akhborotni olish maqsadida shakhslarning harakatlarini, hodisalarni va jarayonlarni bevosita yoki bilvosita (tekhnik vositalardan foydalangan holda) nooshkora kuzatish va qayd etishdan iborat bulgan tadbir;
shakhsning aynanligini aniqlash — tekshirilayotgan yoki qidiruvdagi shakhsning shakhsini identifikasiya qilish yokhud khususiy belgilari asosida aniqlashdan iborat bulgan tadbir;
turar joylarni va boshqa joylarni, binolarni, inshootlarni, joyning uchastkalarini va transport vositalarini tekshirish — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish uchun ahamiyatga ega bulgan shakhslar, faktlar va holatlarni aniqlash maqsadida turar joylarni va boshqa joylarni, binolarni, inshootlarni, joyning uchastkalarini va transport vositalarini bevosita yoki bilvosita (tekhnik vositalardan foydalangan holda) kuzdan kechirish va urganishdan iborat bulgan tadbir;
pochta, kurerlik junatmalarini, telegraf khabarlarini va boshqa khabarlarni nazorat qilish — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish uchun ahamiyatga ega bulgan akhborotni olish maqsadida pochta, kurerlik junatmalari, telegraf, telefaks, telefonogramma khat-khabarlari va boshqa khabarlarni nooshkora tanlab olish va urganishdan iborat bulgan tadbir;
telefonlar va boshqa suzlashuv qurilmalari orqali olib boriladigan suzlashuvlarni eshitish — telefon va boshqa aloqa liniyalari orqali olib boriladigan suzlashuvlarni makhsus tekhnik vositalardan foydalangan holda nooshkora eshitish, shuningdek qayd etishdan iborat bulgan tadbir;
aloqaning tekhnik kanallaridan akhborot olish — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish uchun ahamiyatga ega bulgan aloqa tekhnik kanallari orqali uzatilayotgan matnli, grafik akhborotni va boshqa akhborotni makhsus tekhnik vositalardan foydalangan holda nooshkora tutib qolish va qayd etishdan iborat bulgan tadbir;
tezkor kiritish — tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish maqsadida tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ khodimini yoki makhfiylik asosida kumaklashuvchi shakhsni jinoiy-kriminogen muhitga yoki tezkor ahamiyatga ega bulgan obektga kiritishdan iborat bulgan tadbir;
nazorat ostida etkazib berish — erkin realizasiya qilinishi taqiqlangan yoki muomalasi cheklangan yokhud jinoyat obekti, predmeti va quroli bulgan tovarlar, valyuta qimmatliklari, moddalar va boshqa predmetlar olib utilishini (tashilishini, junatilishini, topshirilishini) tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish maqsadida nooshkora nazorat qilishdan iborat bulgan tadbir;
niqoblangan operasiya — jinoiy-kriminogen muhitga yoki tezkor ahamiyatga ega bulgan obektga kiritilgan shakhsning imkoniyatlaridan tezkor-qidiruv faoliyatining vazifalarini hal etish maqsadida nooshkora foydalanishdan iborat bulgan tadbir;
tezkor eksperiment — gayrihuquqiy qilmish sodir etgan yoki unga tayyorgarlik kurayotgan shakhslarni fosh etish va aniqlash maqsadida tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ tomonidan tuliq boshqariladigan va nazorat qilinadigan sharoitni muayyan hodisani qaytadan tiklash yuli bilan suniy ravishda vujudga keltirishdan iborat bulgan tadbir.
(14-moddaning matni Uzbekiston Respublikasining 2016 yil 25 apreldagi URQ-405-sonli Qonuni tahririda — UR QHT, 2016 y., 17-son, 173-modda)
15-modda. Tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazish uchun asoslar
Tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazish uchun quyidagilar asos buladi:
jinoyat ishining mavjudligi;
surishtiruv, tergov organlarining yozma topshirigi, prokurorning kursatmasi va topshirigi;
agar jinoyat ishi quzgatish uchun etarli asoslar bulmasa, tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga jinoyatlarni tayyorlash, sodir etish alomatlari tugrisida, shuningdek jinoyatlarni tayyorlashga yoki sodir etishga dakhldor shakhslar haqida ayon bulib qolgan malumotlar;
shakhs, jamiyat va davlat khavfsizligiga tahdid soluvchi shakhslar, hodisalar, harakatlar (harakatsizlik) haqidagi akhborotning mavjudligi;
tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga surishtiruv, tergov organlaridan va suddan yashirinib yurgan, jinoiy jazodan buyin tovlayotgan shakhslar, bedarak yuqolgan shakhslar va qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda boshqa shakhslar tugrisida, shuningdek topilgan tanib olinmagan murdalar haqida ayon bulib qolgan malumotlar;
Oldingi tahrirga qarang.
Uzbekiston Respublikasining jinoyatchilikka qarshi kurash va huquqiy yordam kursatish sohasidagi hamkorlik masalalari buyicha khalqaro shartnomalari asosida kelib tushgan surovnomalar;
(15-modda birinchi qismining ettinchi khatboshisi Uzbekiston Respublikasining 2016 yil 25 apreldagi URQ-405-sonli Qonuni tahririda — UR QHT, 2016 y., 17-son, 173-modda)
Oldingi tahrirga qarang.
tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi boshqa organlarning surovnomalari.
(15-modda birinchi qismining sakkizinchi khatboshisi Uzbekiston Respublikasining 2016 yil 25 apreldagi URQ-405-sonli Qonuni tahririda — UR QHT, 2016 y., 17-son, 173-modda)
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar, uz vakolatlari doirasida, quyidagi qarorlarni qabul qilish uchun zarur malumotlarni tuplashga haqli:
davlat sirlarini yoki qonun bilan quriqlanadigan boshqa sirni tashkil etuvchi malumotlardan foydalanish yokhud uta muhim va toifalangan obektlarni ekspluatasiya qilish bilan bogliq ishlarga rukhsat berish tugrisida;
tezkor-qidiruv faoliyatida ishtirok etishga rukhsat berish yoki ushbu faoliyatni amalga oshirish natijasida olingan materiallardan foydalanishga rukhsat berish tugrisida;
tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga makhfiylik asosida kumaklashayotgan shakhslar bilan hamkorlik urnatish tugrisida yoki bunday hamkorlikni qullab-quvvatlash haqida.
16-modda. Tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazish shartlari
Oldingi tahrirga qarang.
YOzishmalar, telefon orqali suzlashuvlar va boshqa suzlashuvlar, pochta, kurerlik junatmalari, telegraf khabarlari hamda aloqa tarmoqlari orqali uzatiladigan boshqa khabarlar sir saqlanishi huquqlarini, shuningdek uy-joy dakhlsizligi huquqini cheklovchi tezkor-qidiruv tadbirlari utkazilishiga prokuror sanksiyasi asosida yul quyiladi.
(16-moddaning birinchi qismi Uzbekiston Respublikasining 2016 yil 25 apreldagi URQ-405-sonli Qonuni tahririda — UR QHT, 2016 y., 17-son, 173-modda)
Kechiktirib bulmaydigan hollarda, ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishga tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ rahbarining asoslantirilgan qarori asosida yul quyiladi, prokuror bu haqda yigirma turt soat ichida albatta khabardor qilinadi.
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan, uzoq davom etadigan tezkor-qidiruv tadbiri utkazilgan taqdirda, tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ bunday tadbirni utkazish haqida tadbir boshlangan paytdan etiboran yigirma turt soat ichida prokurorning sanksiyasini olishi yokhud tadbir utkazishni tugatishi shart.
Fuqarolarning hayotiga, sogligiga, yuridik va jismoniy shakhslarning mol-mulkiga tahdid yuzaga kelgan taqdirda, ularning telefonlari va boshqa suzlashuv qurilmalari orqali olib boriladigan suzlashuvlarni eshitishga mazkur shakhslarning arizasiga yoki yozma roziligiga kura, qonun hujjatlariga muvofiq tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ rahbari tasdiqlagan qaror asosida rukhsat etiladi, prokuror bu haqda yigirma turt soat ichida albatta khabardor qilinadi.
Tekshirish uchun kharid qilish, nazorat ostida olish, tezkor kuzatuv, tezkor kiritish, Uzbekiston Respublikasining ichkarisida amalga oshiriladigan nazorat ostida etkazib berish, niqoblangan operasiyalar, tezkor eksperiment tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ rahbari tomonidan tasdiqlangan qaror asosida utkaziladi. Tekshirish uchun kharid qilish, nazorat ostida olish va nazorat ostida etkazib berish prokuror bilan albatta kelishilgan holda amalga oshiriladi.
Uzbekiston Respublikasining bojkhona chegarasi orqali predmetlarni olib utishga (olib kirish, olib chiqish, tranzit) yul quyiladigan nazorat ostida etkazib berish bojkhona tugrisidagi qonun hujjatlari talablariga rioya etilgan holda va Uzbekiston Respublikasining khalqaro shartnomalari asosida amalga oshiriladi.
Oldingi tahrirga qarang.
Turar joylarni va boshqa joylarni, binolar, inshootlarni, joyning uchastkalarini, transport vositalarini tekshirish, tezkor kuzatuv, aloqaning tekhnik kanallaridan akhborot olish, akhborot olishning boshqa tekhnik vositalarini qullash hamda pochta, kurerlik junatmalarini, telegraf khabarlarini va boshqa khabarlarni nazorat qilish, telefonlar va boshqa suzlashuv qurilmalari orqali olib boriladigan suzlashuvlarni eshitish, agar shakhs, jamiyat va davlat manfaatlarini jinoiy tajovuzlardan himoya qilishni taminlash uchun haqiqiy malumotlarni boshqa yul bilan olish imkoni bulmasa, istisno choralar sifatida amalga oshiriladi.
(16-moddaning ettinchi qismi Uzbekiston Respublikasining 2016 yil 25 apreldagi URQ-405-sonli Qonuni tahririda — UR QHT, 2016 y., 17-son, 173-modda)
Tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishning uziga khos khususiyatlari qonun hujjatlarida belgilanadi.
17-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatidagi cheklovlar
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning:
fuqarolar hayotini, sogligini, yuridik va jismoniy shakhslarning mol-mulki hamda qonuniy manfaatlarini khavf ostiga quyadigan, shuningdek inson shani va qadr-qimmatini kamsitadigan harakatlar (harakatsizlik) sodir etishi;
fuqarolarni huquqbuzarliklar sodir etishga ogdirishi va undashi;
zuravonlik, tahdid, qurqitish hamda inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini cheklovchi boshqa gayriqonuniy usullardan foydalanishi;
ushbu Qonunning 14-moddasida nazarda tutilmagan tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishi;
tezkor-qidiruv materiallarini sokhtalashtirishi, shuningdek bila turib notugri malumotlardan foydalanishi;
biron-bir yuridik shakhsning, shu jumladan siyosiy partiyaning, diniy tashkilotning yoki boshqa nodavlat notijorat tashkilotining, shuningdek jismoniy shakhslarning manfaatlarini kuzlab tezkor-qidiruv tadbirlari utkazishi taqiqlanadi.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning deputatlar, senatorlar, sudyalar, prokurorlar, advokatlarni makhfiylik asosida hamkorlikka jalb qilishi taqiqlanadi.
18-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini akhborot bilan taminlash va tezkor-qidiruv ishini yuritish
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar uz zimmalariga yuklatilgan vazifalarni bajarish uchun tezkor-qidiruvga muljallangan akhborot tizimlarini yaratishga va ulardan foydalanishga haqli.
Shuningdek, qarang: Uzbekiston Respublikasi Prezidentining 2006 yil 21 noyabrdagi 513-son qarori bilan tasdiqlangan «Uzbekiston Respublikasi telekommunikasiya tarmoqlarida operativ-qidiruv tadbirlari tizimida tekhnik vositalaridan foydalanishni tashkil qilish tartibi tugrisida»gi nizom.
Malumotlarni tuplash va tizimlashtirish, tezkor-qidiruv faoliyati natijalarini tekshirish va baholash, shuningdek ular asosida, ushbu Qonunning 15-moddasida nazarda tutilgan asoslar mavjud bulgan taqdirda, tegishli qarorlar qabul qilish maqsadida tezkor-qidiruv ish yurituvi ishlari yuritiladi.
Tezkor-qidiruv ish yurituvi ishlarining ruykhati va ularni yuritish tartibi qonun hujjatlarida belgilanadi.
19-modda. Tezkor-qidiruv faoliyati natijalaridan foydalanish
Tezkor-qidiruv faoliyati natijalaridan faqat tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar zimmalariga yuklatilgan vazifalarni bajarish uchun foydalaniladi.
Tezkor-qidiruv faoliyati materiallari jinoyat ishi quzgatish uchun asos bulishi, jinoyat ishi uz yurituvida bulgan surishtiruv, tergov organlariga, prokurorga tergov harakatlariga tayyorgarlik kurish va ularni utkazish uchun taqdim etilishi, shuningdek bu materiallardan Uzbekiston Respublikasi Jinoyat-prosessual kodeksi normalariga muvofiq jinoyat ishlari buyicha isbot qilishda foydalanilishi mumkin.
Ushbu Qonunning 16-moddasi shartlariga rioya etilgan holda utkazilgan tezkor-qidiruv tadbirlarining natijalari Uzbekiston Respublikasi Jinoyat-prosessual kodeksiga muvofiq tekshirilganidan va baholanganidan sung dalillar sifatida etirof etilishi mumkin.
Tezkor-qidiruv faoliyati natijalari tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ rahbari tomonidan tasdiqlangan qaror asosida surishtiruv, tergov organlariga, prokurorga tekhnika vositalaridan foydalanish natijasida olingan materiallar qushilgan holda taqdim etiladi. Taqdim etiladigan materiallarning hajmi tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ rahbari tomonidan qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda belgilanadi.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi khodim utkazilgan tezkor-qidiruv tadbirlari natijasida aniqlangan jinoyatni qasddan yashirgan taqdirda belgilangan tartibda javobgar buladi.
20-modda. Tezkor-qidiruv faoliyati tugrisidagi malumotlarni muhofaza qilish
Tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishda foydalanilayotgan yoki foydalanilgan kuchlar, vositalar, manbalar, usullar, tezkor-qidiruv faoliyati rejalari va natijalari, tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning shtatdagi oshkor qilinmaydigan khodimlari hamda mazkur organlarga makhfiylik asosida kumaklashayotgan shakhslar tugrisidagi, shuningdek tezkor-qidiruv tadbirlarini tashkil etish va utkazish taktikasi haqidagi malumotlar davlat sirini tashkil etadi hamda qonun hujjatlarida nazarda tutilgan hollarda va tartibda, faqat tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ rahbarining qarori asosida oshkor etilishi lozim.
Tezkor-qidiruv tadbirlari tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi ikki va undan ortiq organ tomonidan utkazilgan taqdirda, ushbu moddaning birinchi qismida kursatilgan malumotlar qonun hujjatlarida belgilangan hollarda va tartibda, faqat mazkur organlar rahbarlarining qarori asosida oshkor etiladi.
21-modda. Tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazish tugrisidagi qarorlarning prokuror tomonidan kurib chiqilishi tartibi
Oldingi tahrirga qarang.
YOzishmalar, telefon orqali suzlashuvlar va boshqa suzlashuvlar, pochta, kurerlik junatmalari, telegraf khabarlari hamda aloqa kanallari orqali uzatiladigan boshqa khabarlar sir saqlanishiga doir huquqlarni, shuningdek uy-joy dakhlsizligi huquqini cheklovchi tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazish tugrisidagi materiallarni kurib chiqish tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi va bunday tadbirlarni utkazish haqida iltimosnoma bilan murojaat qilgan organ joylashgan erdagi prokuror tomonidan amalga oshiriladi. Alohida hollarda, bunday tadbirlarni utkazish haqidagi materiallarning tadbirlar utkazilayotgan joydagi prokuror tomonidan kurib chiqilishiga yul quyiladi.
(21-moddaning birinchi qismi Uzbekiston Respublikasining 2016 yil 25 apreldagi URQ-405-sonli Qonuni tahririda — UR QHT, 2016 y., 17-son, 173-modda)
Prokurorga tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ rahbarining ushbu moddaning birinchi qismida kursatilgan tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazish zarurligi asoslab berilgan qarori taqdim etiladi. Prokuror tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazish uchun asos bulib khizmat qilgan boshqa materiallarni ham talab qilishga haqli.
Prokuror taqdim etilgan materiallarni kurib chiqish natijalari buyicha tegishli tezkor-qidiruv tadbirini utkazishga sanksiya beradi yokhud uni utkazishni asoslantirilgan holda rad etib, qarorda bu haqda kursatib utadi. Prokuror tezkor-qidiruv tadbiri utkazilishiga sanksiya berishni rad etgan taqdirda, tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organ yuqori turuvchi prokurorga bunday qaror ustidan shikoyat qilishga haqli.
4-bob. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar khodimlarini va bunday faoliyatni amalga oshirishga kumaklashayotgan shakhslarni, shuningdek ularning oila azolarini ijtimoiy-huquqiy jihatdan himoya qilish
22-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar khodimlarini, shuningdek ularning oila azolarini ijtimoiy-huquqiy jihatdan himoya qilish
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning khodimlari davlat himoyasida buladi.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar khodimlariga qonun hujjatlariga muvofiq ijtimoiy-huquqiy jihatdan himoya qilinish kafolatlari beriladi.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar khodimlariga qonun hujjatlariga muvofiq ijtimoiy imtiyozlar beriladi.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar khodimlari va ularning oila azolari khavfsizligini taminlash, shuningdek ularning mol-mulkini himoya qilish maqsadida Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan tartibda makhsus chora-tadbirlar nazarda tutiladi.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organning uyushgan jinoiy guruh, jinoiy uyushma orasiga ularni fosh qilish maqsadida kiritilgan khodimi qonunda belgilangan tartibda qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar mavjud bulgan taqdirda, qonunga khilof qilmishlari uchun jinoiy javobgarlikdan ozod etiladi.
Qarang: Uzbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining III-bulimi («Qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar»).
23-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga kumaklashayotgan shakhslarni, shuningdek ularning oila azolarini ijtimoiy-huquqiy jihatdan himoya qilish
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga kumaklashayotgan shakhslar davlat himoyasida buladi.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga kumaklashayotgan shakhslar tezkor-qidiruv faoliyati uchun ajratilgan mablaglar hisobidan belgilangan miqdorlarda taqdirlanish huquqiga ega.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga kumaklashayotgan shakhslarning, shuningdek ular oila azolarining hayotiga, sogligiga yoki mol-mulkiga haqiqiy tahdid yuzaga kelgan taqdirda, tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar ularga nisbatan Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilangan tartibda makhsus himoya chora-tadbirlarini kurishi shart.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga kumaklashayotgan shakhs tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishda ishtirok etishi bilan bogliq holda mayib bulgan, bu uning mehnat qilish qobiliyatini yuqotishiga hamda nogironlikka olib kelgan taqdirda, ushbu shakhsga qonun hujjatlariga muvofiq bir yula beriladigan nafaqa tulanadi hamda nogironlik pensiyasi tayinlanadi.
Qarang: Uzbekiston Respublikasi «Fuqarolarning davlat pensiya taminoti tugrisida»gi Qonunining III-bobi («Nogironlik pensiyalari»).
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga kumaklashayotgan shakhs tezkor-qidiruv tadbirlarini utkazishda ishtirok etishi bilan bogliq holda halok bulgan taqdirda, marhumning oila azolariga va qaramogida bulgan shakhslarga qonun hujjatlariga muvofiq bir yula beriladigan nafaqa tulanadi hamda boquvchisini yuqotganligi munosabati bilan pensiya tayinlanadi.
Qarang: Uzbekiston Respublikasi «Fuqarolarning davlat pensiya taminoti tugrisida»gi Qonunining IV-bobi («Boquvchisini yuqotganlik pensiyalari»).
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarga kumaklashayotgan, uyushgan jinoiy guruh, jinoiy uyushma orasiga ularni fosh qilish maqsadida kiritilgan shakhs qonunda belgilangan tartibda qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar mavjud bulgan taqdirda, qonunga khilof qilmishlari uchun jinoiy javobgarlikdan ozod etiladi.
Qarang: Uzbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining III-bulimi («Qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar»).
5-bob. Yakunlovchi qoidalar
24-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini moliyalashtirish
Tezkor-qidiruv faoliyatini moliyalashtirish Uzbekiston Respublikasining Davlat byudjeti mablaglari va tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning byudjetdan tashqari mablaglari hisobidan qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
25-modda. Moliyaviy mablaglarning sarflanishi ustidan nazorat
Tezkor-qidiruv faoliyati uchun ajratilgan moliyaviy mablaglarning sarflanishi ustidan nazorat qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
26-modda. Tezkor-qidiruv faoliyati ustidan idoraviy nazorat
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning faoliyati ustidan idoraviy nazorat qilish tartibi mazkur organlar rahbarlari tomonidan belgilanadi.
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar rahbarlari tezkor-qidiruv faoliyatining tashkil etilishi va amalga oshirilishi ustidan idoraviy nazoratni taminlaydi.
27-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar tomonidan qonunlarning ijro etilishi ustidan nazorat
Uzbekiston Respublikasi Bosh prokurori va unga buysunuvchi prokurorlar tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlar tomonidan qonunlarning ijro etilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi.
Prokurorlar uzlariga taqdim etilgan hujjatlar va materiallardagi malumotlarning makhfiyligini taminlaydi.
Qarang: Uzbekiston Respublikasining «Prokuratura tugrisida»gi Qonuni.
28-modda. Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning qarorlari va mazkur organlar khodimlarining harakatlari (harakatsizligi) ustidan shikoyat qilish
Tezkor-qidiruv faoliyatini amalga oshiruvchi organlarning qarorlari, mazkur organlar khodimlarining harakatlari (harakatsizligi) ustidan buysunuv tartibida yuqori turuvchi organga, prokurorga yoki sudga shikoyat qilinishi mumkin.
Qarang: Uzbekiston Respublikasining «Fuqarolarning huquqlari va erkinliklarini buzadigan khatti-harakatlar va qarorlar ustidan sudga shikoyat qilish tugrisida»gi Qonuni.
29-modda. Tezkor-qidiruv faoliyati tugrisidagi qonun hujjatlarini buzganlik uchun javobgarlik
Tezkor-qidiruv faoliyati tugrisidagi qonun hujjatlarini buzganlikda aybdor shakhslar belgilangan tartibda javobgar buladi.
30-modda. Qonun hujjatlarini ushbu Qonunga muvofiqlashtirish
Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi:
hukumat qarorlarini ushbu Qonunga muvofiqlashtirsin;
davlat boshqaruvi organlari ushbu Qonunga zid bulgan uz normativ-huquqiy hujjatlarini qayta kurib chiqishlari va bekor qilishlarini taminlasin.
31-modda. Ushbu Qonunning kuchga kirishi
Ushbu Qonun rasmiy elon qilingan kundan etiboran un ikki oy utgach kuchga kiradi.
Ushbu Qonun «Khalq suzi» gazetasining 2012 yil 26 dekabrdagi 251 (5671)-sonida elon qilingan.
Uzbekiston Respublikasining Prezidenti I. KARIMOV
Toshkent sh.,
2012 yil 25 dekabr,
URQ—344-son
(Uzbekiston Respublikasi qonun hujjatlari tuplami, 2012 y., 52-son, 585-modda; 2016 y., 17-son, 173-modda; 2017 y., 36-son, 943-modda)
Комментарии 0