Barcha tuman va shaharlarda pulli bolalar bogchalari va maktablar ochiladi — o’zbekiston

2018/2019 uquv yilidan Uzbekistonning har bir tuman va shahrida maktabgacha va umumiy urta talim sohasida nodavlat talim khizmatlarini kursatuvchi eng kamida bittadan muassasa ochiladi. Bu Prezidentning «Nodavlat talim khizmatlari kursatish faoliyatini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari tugrisida»gi qarorida kuzda tutilgan.
Kelgusi yilning 1 yanvaridan boshlab yuridik shakhslar tomonidan mulkchilik va tashkiliy-huquqiy shakllaridan qati nazar, nodavlat talim khizmatlari kursatishni lisenziya asosida amalga oshiriladi. Qaror nodavlat talim khizmatlari kursatish faoliyatini yanada rivojlantirish, talimning yuqori sifatini taminlashda davlat va nodavlat talim muassasalari urtasida soglom raqobat muhitini yaratish, shuningdek, nodavlat talim khizmatlari kursatish sohasidagi yuridik shakhslar uchun qulay shart-sharoitlar yaratish maqsadida qabul qilindi.
Qarorga berilgan rasmiy sharhda keltirilishicha, bir qator rivojlangan khorijiy mamlakatlarda nodavlat talim sektorining umumiy urta talimdagi ulushi yuqori bulib, Germaniyada 12 foizni, Fransiyada 17 foizni, AQShda 18 foizni, Buyuk Britaniyada 20 foizni, Ispaniya, Irlandiya va Gollandiyada 30 foizni tashkil etadi.
Hozirgi kunda Uzbekistonda 43 ta nodavlat umumiy urta talim maktabi tegishli lisenziyaga ega bulib, khalq talimi tizimidagi 9680 ta maktabga nisbatan ularning ulushi 0,4 foizni tashkil etadi. Nodavlat umumiy urta talim maktablarining aksariyat qismi (27 ta) Toshkent shahrida joylashgan, Qoraqalpogiston, Bukhoro, Jizzakh, Qashqadaryo, Navoiy, Sirdaryo, Surkhondaryo va Toshkent viloyatlarida birorta nodavlat maktabi tashkil etilmagan.
Faoliyat kursatayotgan nodavlat talim muassasalaridan 20 tasi boshlangich talim (1?4-sinflar), qolgan 23 tasi umumiy urta talim (1?9-sinflar) bosqichlariga muljallangan, ulardagi 330 ta sinfda 6 mingga yaqin uquvchi talim-tarbiya oladi (davlat maktablari kontingentiga nisbatan 0,12%).
YuNESKO va DGP Research & Consulting konsalting tashkiloti hamkorligida jalb etilgan khorijiy ekspertlar guruhi tomonidan milliy talim tizimini kompleks urganish buyicha utkazilgan tahlillarda talim sifatini yakhshilashda raqobat muhitini shakllantirish, bunda khususiy talim sektorini rivojlantirishga ustuvor yunalish sifatida etibor qaratish zarurligi alohida takidlab utilgan.
Qarorda urnatilgan tartibda akkreditasiyadan utkazilgan nodavlat talim muassasalari bitiruvchilariga davlat namunasidagi talim tugrisidagi hujjat berish huquqi nazarda tutilgan.
Nodavlat talim khizmatlarini kursatish faoliyati bilan shugullanuvchi yuridik shakhslarga ilgor khorijiy tajribalarni inobatga olgan holda quyidagilar tavsiya qilindi:
talim jarayonini uqitishning eng zamonaviy tekhnologiyalaridan foydalangan holda fanlarni chuqurlashtirib urgatish yunalishida tashkil etish;
uzlariga nom tanlashda Vatanimizning mashhur va buyuk olimlari, jamiyat arboblari ismlaridan urnatilgan tartibda foydalanish;
ilgor ilmiy-amaliy tajribani joriy etish hamda chuqurlashtirib urganiladigan fanlarni chet tilida uqitish uchun talim jarayoniga khorijiy pedagog va mutakhassislarni jalb qilish.
Qaror bilan ijtimoiy himoyaga muhtoj oilalarning qobiliyatli va iqtidorli farzandlarini tanlov asosida muassasadagi jami uquvchilar umumiy sonining 10 foizidan kam bulmagan holda bepul (grant asosida) uqitish belgilangan.
Nodavlat talim khizmatlarini kursatuvchi yuridik shakhslarga uzoq muddatli kreditlar ajratish, 2021 yilga qadar talim va unga tegishli khizmatlar buyicha barcha soliq turlari tulovlaridan ozod qilish rejalashtirilgan.