Мактабдаги футболми ки футболдаги мактаб худ узбек футбол мактаблари хакида — узбекистон

Мактабдаги футболми ки футболдаги мактаб худ узбек футбол мактаблари хакида — узбекистон

Мактабдаги футболми ёки футболдаги мактаб? ёхуд узбек футбол мактаблари хакида — узбекистон

Купчилигимиз мактаб футболи оркали миллионлар уйинига мехр куйганмиз. Мамлакатимизда таълим сохасида жиддий узгаришлар кузатилмокда, футбол мактаблари сони ортмокда. Ушбу таълим маскани укувчилари халкаро турнирларда катнашишяпти, уз келажакларини куришяпти. Вазирлар Махкамасининг 2008 йил 7 августдаги 173-сон Карори билан тасдикланган «Футбол буйича давлат ихтисослаштирилган мактаб-интернатлари тугрисида»ги Низом мактабдаги футболни ривожлантириш учун эмас, аксинча, футбол мактаблари сифатини янада ошириш йулидаги хукукий асосдир.
Мукаддима
XXI аср бошида футбол нашрлари оркали Украина мактабларида футбол дарслари киритилгани хакида маълумот берилганди. Айни пайт Словения, Хорватия ва Сербияда хам умумий таълим тизимида спортнинг ушбу тури амалда кулланмокда. Европада шундай укув юрти тарбияланувчиларга алохида футболчи паспорти ажратилиб, халкаро реестрга киритиляпти. Мабодо, узбекистонлик ёш иктидор сохиблари ушбу мамлакатларга боришса, улардан хам шу каби хужжатлар суралади.
Китъамиздаги ахволга назар сол-ганда, Хитой ва Катар мавзусига тухталиб утмасак булмайди. Бугун Чин юртида бутун бошли фубол академиялари ташкил этилиб, уларнинг битирувчилари терма жамоага муносиб равишда тайёрланиши учун исталган шароит яратиб бериляпти. Катар эса бутун мамлакат буйлаб футбол мактаблари тизимини ярата олмайди. Чунки ахолисининг туртдан бир кисмини хиндлар ташкил этувчи бу кичик давлатда футболчилар санокли, профессионал уйинчига айланиш ортикча кийинчиликсиз амалга ошади.
Максадлар улкан
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат иктидорли болаларни танлаб олишни ва умумий урта таълим давлат стандартларига мувофик таълим жараёнини, кейинчалик олимпия захиралари коллежларида укув-тренировка жараёнини давом эттириш учун иктидорли ва истеъдодли болаларни тайёрлашни, шунингдек уларнинг футбол буйича республика ёшлар ва усмирлар терма командаларида ва бошка командаларда иштирок этишини таъминлайди.
Мактаблар кандай ташкил этилади?
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат муассис томонидан Халк таълими вазирлиги билан келишган холда ташкил этилади ва конун хужжатларида белгиланган тартибда давлат руйхатидан утади.
Халк таълими вазирлиги (республика муассасалари учун), Коракалпогистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шахар хокимликлари футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернатнинг муассислари булиши мумкин.
Бу турдаги таълим муассасалари жалб этилган барча укувчилар контингентини белгиланган санитария нормалари ва коидаларига мувофик укувчиларнинг укиши ва яшаши учун зарур шарт-шароитлар яратган холда укувчиларнинг спорт тайёргарлигини ривожлантиришга йуналтирилган таълим-тарбия жараёни комплекси билан камраб олиш максадида ташкил этилади.
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат жисмоний жихатдан тайёрланган, футболга кобилияти булган, умумтаълим мактабининг 4-синфини тугатган (10-11 ёш) ва танлов имтихонларидан муваффакиятли утган укувчилардан тулдирилади.
Каерга футбол мактаби керак?
Халк таълими бошкармалари жойларга бориб, футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернатларнинг укув, моддий-техника ва спорт базасини хамда бошка курсаткичларини урганадилар. Кейин улар комплекс урганиш натижаларига кура Коракалпогистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шахар хокимликлари билан келишган холда Халк таълими вазирлигига футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат ташкил этиш тугрисида таклиф киритадилар.
Халк таълими вазирлигининг тегишли хулосаси асосида футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат ташкил этиш тугрисидаги Карорлар Коракалпогистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шахар хокимликлари, республика муассасалари учун эса — Халк таълими вазирлиги томонидан кабул килинади.
Укув-тарбия ва машгулот (тренировка) жараёни сифати буйича муайян натижаларга эришмаган футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернатлар Халк таълими вазирлиги такдимномаси буйича умумий типдаги умумтаълим муассасаларига кайта ихтисослаштирилади.
Асосий вазифалар нимадан иборат?
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернатнинг асосий вазифаларига куйидагилар киради:
— болалар-усмирлар спортини ривожлантириш учун ишончли захирани шакллантириш ва зарур шарт-шароитлар яратиш, истеъдодли ва иктидорли болаларни спортга жалб этиш;
— истеъдодли ва иктидорли болаларни аниклаш, куллаб-кувватлаш, укитиш, тарбиялаш ва уларнинг индивидуал хусусиятларини ривожлантириш, футбол сохасида спорт кобилиятини шакллантиришга ва энг тулик даражада амалга оширишга кумаклашувчи мухит яратиш, футбол буйича республика жамоалари учун муносиб спортчилар тайёрлаш;
— укувчиларни касб-хунарга барвакт йуналтириш, кейинчалик касб-хунар таълими дастурларини узлаштиришни онгли равишда танлаш учун асослар яратиш.
Укув-тарбия ва укув-тренировка жараёнини ташкил этиш
Укувчиларнинг спорт махоратини ошириш учун футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат томонидан укув йили мобайнида укув-тренировка йигинлари утказилади.
Укувчилар укиш даврида укув-тренировка йигинларига борган такдирда уларни укитиш якин атрофда жойлашган умумтаълим мактаблари базасида ташкил этилади. Бундай укишни ташкил этиш учун шарт-шароитлар мавжуд булмаганда укувчилар укитувчилардан йигинларда булишнинг бутун даври учун якка тартибдаги топшириклар оладилар, кайтиб келишгандан кейин эса дастурнинг тегишли булимлари буйича синов имтихонлари топширадилар.
Укув-тренировка йигинларини утказиш даврида укув-тарбия жараёнини таъминлаш максадида улар утказиладиган жойларга футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернатнинг укитувчилари ва ходимлари юборилиши мумкин.
Машгулотларда муддат хам мухим
Бу турдаги муассаса таътиллар даврида хам укув-тренировка йигинлари ташкил этади, ушбу йигинлар йил давомидаги укув-тренировка жараёнида зарур бугин хисобланади. Кишки таътиллар даврида йигинларнинг давом этиш муддати 12 кунни, бахорги таътиллар даврида 7 кунни ва ёзги таътиллар даврида узоги билан 60 кунни ташкил килади.
Укувчиларнинг сифатли танланишини таъминлаш максадида футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат худудида 24 кун давом этадиган имтихондан олдинги укув-тренировка йигинлари ташкил килинади. Номзодларни курикдан утказиш ва танлаб олиш учун футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат рахбарияти тренер ва укитувчиларни турли мусобакаларга юборади.
Мактабда канча укувчи укиши керак?
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернатларда синфлардаги укувчилар сони 25 нафардан кам ва 30 нафардан куп булмаслиги керак. Синфлар сони таълим жараёнини амалга ошириш учун зарур булган санитария нормалари ва коидаларига боглик холда белгиланади.
Соглигига кура футбол мактабида укишни давом эттира олмайдиган укувчилар тегишли тиббиёт муассасаларининг хулосалари асосида яшаш жойидаги умумтаълим муассасаларига утказилади.
Футбол мактаби укувчиларини бош-ка умумтаълим муассасаларига утказиш конун хужжатларида белгиланган тартибда амалга оширилади. Битирувчиларга умумий урта таълим тугрисидаги шаходатнома берилади.
Таълимда кимлар иштирок этиши керак?
Укувчилар, ота-оналар ёки ота-оналар урнини босувчи шахслар, тренерлар таркиби, педагоглар ва тиббиёт ходимлари футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат таълим жараёнининг катнашчилари хисобланадилар.
Футбол мактаблари укувчилари бепул умумий урта маълумот олиш, тиббий хизмат билан таъминланиш, турли тадбирларда (мусобакалар, турнирлар, конференциялар, олимпиадалар, кургазмалар ва танловларда) катнашиш хукукига эга.
Укувчиларни индивидуал психологик-педагогик жихатдан куллаб-кувватлаш мактаб-интернатнинг психологик-педагогик хизмати мутахассислари томонидан таъминланади.
Укув-тарбия жараёнига таълим муассасаларининг укитувчилари, футбол буйича республика жамоаларининг тренерлари ва спортчилари белгиланган тартибда жалб этилиши мумкин.
Мураббийлар ва дарс соатлари
Педагог кадрларни ишга кабул килиш олий педагогик маълумотга ва олий ёки биринчи малака тоифасига эга булган шахслардан танлов асосида амалга оширилади. Тренер-укитувчилар учун Осиё футбол конфедерациясининг амалдаги «С» лицензияси мавжуд булиши шарт.
Педагог ходимларга укув юкламаси хажми (педагогик ишлар хажми) укув режаси буйича соатлар микдоридан, шунингдек кадрлар билан таъминланганлик даражасидан келиб чиккан холда белгиланади.
Саломатликни назорат килиб бориш
Мактаб-интернатда укувчилар сог-лигининг холати узлуксиз кузатиб борилади.
Мактаб-интернатнинг тиббиёт ходими тренировка машгулотлари, укув-тренировка йигинлари, мусобакалар ва дам олиш даврида укувчиларни тиббий назорат килишни тренерлар таркиби билан мустахкам алокада амалга оширади.
Укувчилар хар бир укув йили ва календарь йил бошида барвакт ташхис куйиш ва касалланишнинг олдини олиш максадида диспансер куригидан (тулик тиббий курикдан) утказилиши керак. Ривожланишида салбий курсаткичлар аникланган такдирда укувчилар тиббий комиссия тавсиясига кура узларининг яшаш жойидаги умумтаълим муассасасига утказилади.
Мактабларнинг молиявий таъминоти
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат фаолиятини молиялаштириш конун хужжатларида белгиланган тартибда Узбекистон Республикаси Давлат бюджетидан ажратиладиган маблаглар ва хомийлик маблаглари (бегараз ёрдам) ва конун хужжатларида такикланмаган бошка манбалар хисобига амалга оширилади.
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернатга кушимча бюджетдан ташкари маблагларни жалб этиш бюджетдан молиялаштиришнинг камайишига сабаб булмайди.
Укувчилар конун хужжатларида белгиланган тартибда бепул овкат билан таъминланади.
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат узи уставида кайд этилган максадларга мувофик булган доирада тадбиркорлик фаолияти билан шугулланиши мумкин.
Рухсат этилган фаолиятдан тушган даромадлар хисобига сотиб олинган мол-мулк футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат балансида хисобга олинадиган мол-мулк таркибига кушилади.
Футбол буйича ихтисослаштирилган мактаб-интернат конун хужжатларига мувофик таълим масалалари буйича халкаро фаолиятни амалга ошириш хукукига эга.

Комментарии 0

Оставить комментарий

Ваш email не будет опубликован.